تراکنشپرداز

بانکداري الکترونيکي

برای خیلی از مصرف کننده ها بانکداری الکترونیکی به معنی " امکان دسترسی 24 ساعته به پول نقد از طریق دستگاههای خودپرداز(ATM) و یا واریز مستقیم چک هاي صادر شده به حساب جاری یا پس انداز" است. اما امروزه بانکداری الکترونیکی شامل تعداد زیادی از تراکنشهای مختلف است. این صنعت به نام " انتقال الکترونیکی وجوه" (Electronic fund Transfer-EFT) نیز نامیده شده، که در آن کامپیوتر و تکنولوژیهای الکترونیکی بعنوان جانشینی برای چکها و تراکنشهای کاغذی محسوب میشوند. قدم آغازین برای عملیات EFT استفاده از کارت یا کدهایی است که امکان دسترسی به شماره حساب شخصی را فراهم میکند. خیلی از مؤسسات مالی برای این منظور از ATM ، کارتهای بدهی وشماره شناسایی شخصی (PIN) استفاده می کنند. بعضی نیز از سایر فرمهای کارتهای بدهی که مثلا نیازمند امضا یا یک اسکن هستند استفاده می کنند.

انتقال الکترونیکی وجوه (EFT)

EFT سرویسهاي سودمند زير را براي استفاده مصرف کننده ها ارائه می کند:

دستگاه خودپرداز:یک پایانه الکترونیکی است که همانند یک تحویلدار 24 ساعته امکان انجام عملیات بانکی را فراهم میکند. این عملیات عمدتاً شامل برداشت پول نقد از حساب، واریز وجه، حواله وجه به حساب دیگرو دریافت صورتحساب است. که با قراردادن کارت درون کارت خوان و ورود شماره شناسایی شخصی (PIN) امکان انجام عملیات ذکر شده فراهم میشود.بعضی از مؤسسات مالی و مالکان دستگاهای خودپرداز مبلغی را به عنوان هزینه عملیات از کاربر دریافت می کنند ، مخصوصاً اگر کاربر حسابی پیش آنها نداشته و یا تراکنش مربوط به محل دوری باشد. البته قبل از انجام تراکنش خودپرداز بایستی مبلغ هزینه را از طریق صفحه مانیتور به اطلاع کاربر برساند. البته در حال حاضر در کشور بابت تراکنشهای انجام شده روی یک حساب بانکی از خودپرداز های همان بانک مبلغی دریافت نشده و در خودپردازهای بانکهای دیگر هزینه تراکنش را بانک متقبل می شود و کاربر معاف از هر گونه هزینه ای است.

واریز مستقیم:اجازه انجام دریافت های خاص مثل paycheck و Social Security checkوواریز به یک شماره حساب را با قبول یکسری قوانین میدهد. همچنین با یک مجوز داده شده از طرف کاربر امکان پرداخت اتوماتیک صورتحسابهای مختلف، حق بیمه، قبوض مصارف خانگی (آب ، برق ، گاز، تلفن و..) و اقساط وام های مختلف وجود خواهد داشت.

پرداخت با سیستم تلفنی:پس از برقرای تماس تلفنی با موسسه مالی و انجام یک سری دستورالعملها میتوان هزینه قبوض مختلف را پرداخت نموده و یا عملیات انتقال وجه به حساب بانکی دیگررا انجام داد.البته برای این کار بایستی توافقنامه ای با موسسه مالی داشته باشیم.

عمليات بانکي از کامپیوتر شخصی:کاربر از این طریق امکانانجام تراکنشهای مختلف با کامپیوتر شخصی خود را خواهد داشت. برای مثال با این روش می توان عملیات مشاهده وضعیت مانده حساب، انتقال وجه به حساب دیگر و یا پرداخت الکترونیکی قبوض را انجام داد.

نقاط فروش(POS) : در این روشبا استفاده از کارتهای بدهی یا کارتهای ATM هزینه خریدهای انجام شده درمراکز فروش پرداخت می شود.مراحل کار مشابه استفاده از کارت اعتباری است البته با وجود چند استثناء مهم.مراحل کار ساده و سریع است و از طریق کارت بدهی هزینه خرید از شماره حساب خریدار به شماره حساب فروشنده منتقل خواهد شد. بنابراین ضروری است که در حساب خریدار حتماً مبلغی برای پوشش خرید وجود داشته باشد.لذا دارنده کارت بایستی رکوردهای دقیقی از تاریخ و مبلغ خریدهای انجام شده با کارت بدهی، مبالغ برداشت شده از کارت خودپردازویا چک های که استفاده کرده داشته باشد. مسئولیت استفاده غیر مجازو حقوق کاربر در رفع خطا برای کارتهای بدهی متفاوت از سایر کارتها و روشهای دیگر است.

چک الکترونیکی: با این سیستم چک کاغذی به چک الکترونیکی تبدیل شده و امکان پرداخت الکترونیکی در مراکز فروش و یا در جاهای دیگر، بطور مثال امکان تبدیل چکهای دریافتی یک شرکت به الکترونیکی فراهم می شود. در یک فروشگاه وقتی چک خریدار به صندوقدار تحویل شود، ابتدا چک توسط یک سیستم پردازشگر الکترونیکی بررسی شده و اطلاعات بانکی صاحب حساب و مبلغ چک ارزیابی می شود. بعد از این مرحله بایستی صاحب چک مجوزی را امضا کرد که بوسیله آن فروشنده میتواند چک را بصورت الکترونیکی به بانک ارائه کند و نهایتاً وجه چک را به حساب خود منتقل نماید. یک رسید نیز بابت تراکنش انجام شده جهت بایگانی به خریدار داده می شود. اگر بعد از بررسی اولیه چک برگشت بخورد ، بلافاصله توسط فروشنده باطل شده و دیگر قابل استفاده نیست. بنابر این شرکتهایی که جکهای دریافتی را بصورت الکترونیکی نقد کنند باید حتماً این مسئله را به اطلاع صاحب چک برسانند.

بایستی در انجام تراکنشهای تلفنی مخصوصاً در مورد چکهای الکترونیکی محتاط بود. فروشنده بایستی مراحل کار را تشریح و به کلیه سئوالهای خریدار پاسخ دهد.همچنین فروشنده بایستی مجوز لازم برای برداشت مبلغ خرید از حساب خریدار را دریافت کند.از آنجایی که الکترونیک چک تلفنی رو در رو انجام نمی شود، بایستی هوشیار بود که به چه کسی اطلاعات حساب بانکی و حساب چک خود را میدهید. هیچگاه نباید به فروشنده ای که قبلاً از او خریدی نداشتید و یا در مکالمه تلفنی که شما تماس گیرنده نبوده اید این اطلاعات را داد.

همه مؤسسات مالی کل این روشها را بکار نمی برند. و بعضی از مؤسسات مالی و فروشگاها نیز از کارتهایی استفاده میکنند که بصورت الکترونیکی مبالغ معینی وجه روی آنها ذخیره شده است. از این دسته می توان به کارتهای پیش پرداخت تلفنی، کارتهای عبور و مرور، و کارتهای اهدایی اشاره نمود.البته این کارتها و تراکنشهای مربوط به آن جزء EFT محسوب نمیشود. لذا پشتیبانی برای گم شدن کارت و یا سوءاستفاده از آن به دارنده کارت ارائه نشده و صادر کننده کارت تنها توصیه هایی را برای حفاظت از این کارتها میدهد.